ရခိုင္အေရး HRW အျမင္ ေကာ္မ႐ွင္အဖြဲ႔၀င္ ေဒါက္တာရင္ရင္ႏြယ္ပယ္ခ်

ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သိန္း
03.05.2013

ရခုိင္ျပည္နယ္ ပဋိပကၡနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရး ေလ့လာ ေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖဲြ႔  HRW ကေန ထုတ္ျပန္တဲ့ "ဆုေတာင္း႐ံုက လဲြၿပီး ဘာမွ မလုပ္ႏိုင္ဘူး" ဆိုတဲ့ အစီရင္ခံစာကို လက္မခံဘူးလို႔ ရခုိင္ပဋိပကၡ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္အဖဲြ႔ဝင္ တစ္ဦးက ေျပာလုိက္ပါ တယ္။ ႏုိင္ငံေတာ္ စီးပြားေရးနဲ႔ လူမႈေရး အႀကံေပးေကာင္စီ အဖဲြ႔ဝင္ျဖစ္သူ ေဒါက္တာ ရင္ရင္ႏြယ္ဟာ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢရဲ႕ ဌာေန ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္နဲ႔လည္း ၂၁ ႏွစ္ၾကာ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ဖူးသူ ျဖစ္ၿပီးေတာ့ ရခုိင္ပဋိပကၡ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္အဖဲြ႔ဝင္အျဖစ္ သက္ဆုိင္ရာ ေဒသေေတြ ဆီကို ကြင္းဆင္းေလ့လာၿပီးေတာ့ အစီရင္ခံစာ ျပဳစုရာမွာ ပါဝင္ခဲ့ပါတယ္။ ဗီြအိုေအ ဝိုင္းေတာ္သား ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သိန္းက ေဒါက္တာ ရင္ရင္ႏြယ္ကို ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာ ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းခ်ိန္အတြင္း HRW အဖဲြ႔ရဲ႕ အစီရင္ခံစာအေပၚ သူ႔ရဲ႕သေဘာထားကို ေမးျမန္းတာမွာေတာ့ ေဒါက္တာ ရင္ရင္ႏြယ္က အခုလို စၿပီး ေျဖပါတယ္။

ေျဖ။   ။ က်မအေနနဲ႔ ေျပာမယ္ဆို- သူတို႔ေျပာတာကို က်မ ျငင္းပယ္ပါတယ္။ Human Rights Watch ကလည္း အၿမဲ တရားမွ်မွ်တတ မရွိပါဘူး။ က်မ ႏိုင္ငံအလုိက္ေတာ့ မေျပာခ်င္ဘူးေပါ့။ ဒါေပမဲ့ တခ်ဳိ႕ႏိုင္ငံေတြဟာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္တဲ့ႏုိင္ငံေတြ အမ်ားႀကီး ရွိတယ္။ သူတို႔ အဲဒီႏုိင္ငံေတြကို လက္ညႇိဳးမထုိးဘူး။ တခ်ဳိ႕ႏိုင္ငံေတြ၊ တခ်ဳိ႕အစိုးရေတြကိုပဲ လက္ညႇိဳးထုိးတယ္။ က်မတို႔အေနနဲ႔လည္း Human Rights Watch က UN အဖဲြ႔ အစည္းလည္း မဟုတ္ဘူး၊ UN အဖဲြ႔အစည္း ျဖစ္တာေတာင္မွ က်မတို႔ ႏုိင္ငံက အဂၤလိပ္လို ေခၚတဲ့ Sovereignty ဆိုတာ ရွိတယ္။ ကိုယ့္ႏုိင္ငံရဲ႕ အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာပိုင္-ရွိတယ္ေလ။ အဲဒီေတာ့ ဂ႐ုစုိက္စရာ မလိုပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ မွားေနတယ္။

အရင္တုန္းက UN ေပါ့ေလ။ က်မတို႔ ေျပာလြန္းလို႔ UN က အဲဒီလို မလုပ္ေတာ့ဘူး။ ကင္တားနားတို႔ ဘာတို႔ဆိုလို႔ရွိရင္ သူတို႔က တဘက္ကိုပဲ အင္တာဗ်ဴးလုပ္တယ္။ ရခုိင္ဘက္ကို ဘယ္ေတာ့မွ သြားၿပီး မေတြ႔ဘူး။ ရခုိင္ဘက္က ဖိႏွိပ္ေနတယ္ဆိုၿပီး -

ရခုိင္နဲ႔ ဒီမွာရွိတဲ့ အစိုးရနဲ႔ အတူတူ ဒြန္တဲြၿပီး ေရာေျပာတယ္။ ဘဂၤါလီဘက္ကိုပဲ အင္တာဗ်ဴးလုပ္ေတာ့ ဟိုမွာ ငိုလိုက္- ဘာလိုက္ ဆိုေတာ့  သနားတာေပါ့ေလ။ ဒါကေတာ့ လူပဲ။

..ဆိုေတာ့- တဖက္ကိုပဲ အင္တာဗ်ဴးလုပ္ထားတဲ့ လူေတြရဲ႕ Report ကို က်မ လံုးဝ ျငင္းပယ္ပါတယ္။ လံုးဝ အေလးမထားပါဘူး။ Human Rights Watch တင္ မကဘူး။ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား အဖဲြ႔အစည္းေတြက တဘက္တည္းကို BBC ကအစ တဘက္တည္းကိုပဲ အင္တာဗ်ဴးလုပ္ပါတယ္။

ရခုိင္ရဲ႕ ဗ်ဴးပိြဳင့္ကို မေမးဘူး။ ရခုိင္လူမ်ဳိးကလည္း ေတာ္ေတာ္ ခံစားခဲ့ရတယ္။  ရာစုလိုက္ကို ခံစားခဲ့ရတယ္ဆိုတာကို သူတို႔ သေဘာမေပါက္ဘူး။

ေမး။    ။ အခု အစီရင္ခံစာေတာ့ ၿပီးသြားပါၿပီ။ ေတာ္ေတာ္ၾကာၾကာလည္း  ရက္ေရႊ႕လိုက္ရတာ ရွိပါတယ္။ ထြက္လာၿပီး ေနာက္တဆင့္ က်ေနာ္တို႔ ဘာေမွ်ာ္လင့္လို႔ ရပါမလဲ။

ေျဖ။     ။ ေနာက္တဆင့္ကေတာ့ ေကာ္မရွင္ အစီရင္ခံစာထဲမွာ အႀကံျပဳခ်က္ေတြ ေပးထားပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ေတြကလည္း တာတို၊ တခ်ဳိ႕ေတြက တာရွည္ ေပးထားတယ္။ အဲဒါကို ထင္ထင္ရွားရွား လုပ္သြားရမယ့္ အပိုင္းေပါ့။ အဲဒါကေတာ့ က်မတို႔နဲ႔ မသက္ဆိုင္ေတာ့ဘူး။ သက္ဆိုင္ရာ အာဏာပိုင္ေတြက လုပ္သြားရမွာပါ။ အဲဒီေတာ့ ေရွ႕ေလွ်ာက္ အရင္ဆံုးကေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈ ထပ္မရွိေအာင္ ေနာက္တစ္ခုက ဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ ရွိေနတဲ့ လူေတြရဲ႕ စား ဝတ္ ေနေရးတို႔  အဲဒါေတြ အဆင္ေျပေအာင္ အရင္ဆံုး လုပ္ေပးရမယ္။ ေနာက္ၿပီး ဒိထက္မက တာလတ္၊ တာရွည္ အႀကံဉာဏ္ ျပဳခ်က္ေတြ ရွိတယ္။

ဒါေပမဲ့ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ အဆိုးဆံုး ျဖစ္ရပ္မွာကေတာ့ ဒီလို ျပႆနာ ဆက္မႀကီးေစခ်င္ရင္ေတာ့ အိမ္နီးခ်င္းႏုိင္ငံက ထပ္မဝင္ေအာင္ လံုၿခံဳေရးေတြ လုပ္ရမယ္။ ႏွစ္အခ်က္က ရွိၿပီးသားလူေတြကို ႏိုင္ငံသား စိစစ္ရမယ္။ ႏိုင္ငံသား မဟုတ္ရင္လည္း မဟုတ္သလို စီမံရမယ္။ ဟုတ္တယ္ဆိုလို႔ရွိရင္လည္း ႏို္င္ငံသားေတြ၊ တျခားႏုိင္ငံသားေတြ မည္သည့္ဘာသာဝင္မဆို ခံစားတဲ့အခြင့္အေရး သူတို႔ကို အျပည့္ေပးရမွာေပါ့။ အဲဒီေတာ့ အဲဒါကို ျပတ္ျပတ္သားသား လုပ္ဖို႔လိုတယ္။

ေနာက္ဆံုးတစ္ခ်က္ - ျပတ္ျပတ္သားသား ေျပာခ်င္တာက တိုင္းရင္းသားက မတူပါဘူး။ က်မ ေျပာခ်င္တာ ဗမာတစ္ျပည္လံုးမွာရွိတဲ့ လူေတြကိုလည္း ေျပာခ်င္တယ္။ အယူလဲြမွားတဲ့ တခ်ဳိ႕ေတြ ရွိခ်င္ရွိမယ္။ သူတို႔ကို တုိင္းရင္းသားျဖစ္ေအာင္ လုပ္ေပးသင့္တယ္ဆိုတာ။ အဲဒါေတာ့ ဘယ္နည္းနဲ႔မဆို ျပည္သူလူထုနဲ႔ ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ဥပေဒအရေတာ့ မျဖစ္ႏုိင္ပါဘူး။
အဲဒီကိစၥကိုပဲ ျငင္းေနရင္ေတာ့ မပီးေတာ့ဘူး။

.. ဆိုေတာ့ ဘဂၤါလီ လူမ်ဳိးသည္ တိုင္းရင္းသားမဟုတ္၊ သူတို႔ကိုယ္သူတို႔ေခၚတဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ကလည္း ္ႏုိင္ငံက အသိအမွတ္ျပဳထားတဲ့ ္နာမည္မဟုတ္ဘူး။ အဲဒီေတာ့ ႏုိင္ငံသား ျဖစ္ခ်င္ရင္ေတာ့ ထံုးစံ ရွိပါတယ္။ ႏုိင္ငံတစ္ခုရဲ႕ အသိအမွတ္ျပဳထားတဲ့ ႏုိင္ငံသံုးရပါတယ္။ စကားသံုးရပါတယ္။ ႏုိင္ငံက အသိအမွတ္ျပဳထားတဲ့ အေခၚအေဝၚ သံုးရပါတယ္။ ဒီလိုပါပဲ၊ ဒါကေတာ့ သမား႐ိုးက်ပါပဲ။

 

(VOA)   မွ