အမ်ိဳးကုိထိိမခ်ိ႕ေအာင္နာလုိ႔ဒီဆုိဒ္ေပၚမွာဘာသာေရးနဲႏုိင္ငံရဲ႕အေၾကာင္ရာေတြပါလာတဲ့အတြက္သူငယ္ခ်င္းဘေလာ့မိတ္ေဆြမ်ားအားအထူးေတာင္ပန္လုိက္ပါတယ္ ႏုိင္ငံ။ဘာသာ၊သာသနာနဲ႔ လူမ်ိဳးကုိခ်စ္ေသာ...
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကို အတိုက္အခံ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ က ယခုအပတ္ အေစာပိုင္းတြင္ ေထာက္ျပေဝဖန္ ေမးခြန္းထုတ္ခဲ့ျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ အစိုးရအဖြဲ႔၀င္ ၀န္ႀကီး တဦးျဖစ္သူ ေဒါက္တာကံေဇာ္က အစိုးရ၏ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို ႏိုင္ငံတကာမွ အစိုးရမ်ားႏွင့္ အျပည္ျပည္ ဆိုင္ရာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားက ေထာက္ခံၾကေၾကာင္းျဖင့္ ယေန႔ ကာကြယ္ေျပာဆိုလိုက္သည္။
“ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြ က်ေနာ္တို႔ လုပ္ေနပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ စတယ္၊ ၿပီးေတာ့ စီးပြားေရး။ ဒါကို ျပည္ တြင္း ကေရာ၊ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ႏိုင္ငံတကာက အေရးပါတဲ့မိတ္ေဆြေတြကေရာ သေဘာက် ေထာက္ခံၾက ပါ တယ္” ဟု အမ်ိဳးသားစီမံကိန္းႏွင့္ စီးပြားေရး ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ ၀န္ႀကီးဌာန ၀န္ႀကီး ေဒါက္တာကံေဇာ္က ေဒၚေ အာင္ ဆန္းစုၾကည္၏ ေ၀ဖန္မႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဧရာ၀တီသတင္းဌာနမွ ေမးျမန္းခဲ့ရာတြင္ ေျပာၾကား သည္။
ယခုအပတ္ အေစာပိုင္းက ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ုဳပ္ ဗဟိုေကာ္မတီ အစည္းအေ၀းတြင္ သတင္းေထာ က္မ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆံုရာ၌ အဓိက အတိုက္အခံအဖြဲ႔ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က “ၿပီးခဲ့တဲ့ သံုးႏွစ္ကာလအတြင္းမွာ ထင္သာျမင္သာရွိတဲ့ ေျပာင္းလဲမႈ လံုး၀မေတြ႔ရဘူး၊ အထူးသျဖင့္ တရား ဥပေဒ စိုးမိုးေရးနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈေဖာ္ေဆာင္ေရး က႑ေတြမွာ ျဖစ္တယ္။ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို ၂၀၁၀ မွာစခဲ့ တယ္။ အခု က်မတို႔ ေမးခြန္းထုတ္ဖို႔ လိုလာၿပီ။ ခုခ်ိန္ထိ က်မတို႔မွာ သိသာျမင္သာတဲ့ ရလဒ္မ်ိဳးရခဲ့ရဲ႕လား” ဟု ေ၀ဖန္ေျပာဆိုခဲ့သည္။
ေနာက္အပတ္ ေနျပည္ေတာ္တြင္ က်င္းပမည့္ ကမာၻ႔စီးပြားေရးဖိုရမ္ (World Economics Forum) အ တြက္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ျပဳလုပ္သည့္ အႀကိဳ အခမ္းအနားတြင္ ေဒါက္တာကံေဇာ္က တုန္႕ျပန္ေျပာ ၾကားျခ င္းျဖစ္ၿပီး သူႏွင့္ အတူ အစိုးရအဖြဲ႔၀င္ ၀န္ႀကီးမ်ားျဖစ္ၾကသည့္ ဦးေဌးေအာင္၊ ဦးစိုးသိန္း ႏွင့္ ဒုတိယ၀န္ႀကီး ဦးဆက္ေ အာင္တို႔ အတူ တက္ ေရာက္ခဲ့ၾကသည္။ ကမာၻ႔စီးပြားေရးဖိုရမ္သို႔ အာရွေဒသမွ ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ စီး ပြားေရးေခါင္းေဆာင္ ၁၀၀၀ ေက်ာ္တက္ ေရာက္ၾကမည္ျဖစ္သည္။
ဟိုတယ္ႏွင့္ ခရီးသြားလုပ္ငန္း၀န္ႀကီး ဌာန၀န္ႀကီး ဦးေဌးေအာင္ကလည္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ျပဳျပင္ေျ ပာင္း လဲမႈမ်ားတြင္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က ္ေမွးမွိန္ေနသလို ျဖစ္ေနျခင္းႏွင့္ပတ္သက္၍ တိုင္းျပည္၏ အသြင္ ကူးေျပာင္းေ ရး သည္ ေမြးကင္းစ အေနအထားမွာသာ ရွိေနေသးသည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။ “ျမန္မာႏိုင္ ငံက အျပင္ကမာၻနဲ႔ အခုမွစၿပီး ထိေတြ႔ဆက္ဆံ ရတာပါ။ က်ေနာ္တို႔က ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းေရး ခရီးလမ္း ကို တည္ေဆာက္ဖို႔ စတင္ေနတုန္းပဲရွိပါေသးတယ္” ဟု သူကဆိုသည္။
ျမန္မာသမၼတ ဦးသိန္းစိန္၏ အဓိက အႀကံေပးပုဂၢိဳလ္ျဖစ္ေသာ ၀န္ႀကီးဦးစိုးသိန္း ကလည္း ျပဳျပင္ေျပာင္း လဲေရး လုပ္ငန္း စဥ္မ်ားသည္ စိုးရိမ္စရာေကာင္းသည့္ စိန္ေခၚမႈမ်ားႏွင့္ ရင္ဆိုင္ေနရသည္ဟု ၀န္ခံေျပာ ဆို လိုက္ သည္။ ရွမ္းျပည္နယ္ လား႐ိႈးၿမိဳ႕တြင္ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ႏွင့္ မူဆလင္ဘာသာ၀င္တို႔၏ ပဋိပကၡ မ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ ျပင္သစ္ သတင္းဌာနတခု၏ ေမးျမန္းမႈကို ေျဖၾကားခဲ့ရာတြင္ ဦးစိုးသိန္းက “ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ငန္းစဥ္ေတြမွာ အခက္အခဲေတြ ေတြ႔လာပါတယ္။
အားနည္း ခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္ေတြလည္း ရွိေနႏိုင္ပါတယ္” ဟု ေျပာခဲ့သည္။
ရွမ္းျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္း၏ အႀကီးဆံုးၿမိဳ႕တြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ဆူပူအၾကမ္းဖက္မႈသည္ မူဆလင္ အမ်ိဳး သား တေယာက္က ဗုဒၶဘာသာ အမ်ိဳးသမီးတေယာက္ကို မီး႐ိႈ႕တိုက္ခိုက္ရာမွ စတင္ခဲ့သည္။ ထိုမွတဆင့္ သကၤန္း၀ တ္ထားသည့္ ဘုန္းႀကီးမ်ား အပါအ၀င္ ေဒါသထြက္ေနေသာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ လူအုပ္ႀကီးက မူဆ လင္ေန အိမ္မ်ား၊ ေစ်းဆိုင္မ်ားကို မီး႐ိႈ႕ဖ်က္ဆီးပစ္ ၾကသည့္ အေျခအေနအထိ ဆိုက္ေရာက္သြားေစၿပီး လူတဦး လည္းေသဆံုးခဲ့သည္။ ထိုျဖစ္ရပ္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ဆက္တိုက္ ျဖစ္ပြားေနေသာ ဗုဒၶဘာ သာႏွင့္ မူဆလင္ ဘာသာေရး ပဋိပကၡတို႔၏ ေနာက္ဆံုးထြက္ရွိလာသည့္ ျဖစ္ရပ္လည္း ျဖစ္သည္။
ထိုကဲ့သို႔ေသာ ဆူပူမၿငိမ္သက္မႈမ်ားသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ စီးပြားေရးဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ အလားအလာ မ်ား အေပၚ သို႔ ဆိုးက်ိဳးသက္ေရာက္ႏိုင္သည္ဟု စီးပြားေရးအႀကံေပးတဦး ျဖစ္သူ McKinsey က ယခု တပတ္ အေစာပိုင္းတြင္ ထုတ္ျပန္ခ့ဲေသာ ၎၏ အစီရင္ခံစာတြင္ေရးသားေဖၚျပခဲ့သည္။ ျမန္မာႏို္င္ငံတြင္ ဆက္ တိုက္ျဖစ္ေပၚေနေသာ ဘာသာေရး၊ လူမ်ိဳးေရး တင္းမာမႈမ်ားေၾကာင့္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူမ်ား၏ ယံုၾကည္မႈကို ေလ်ာ့ က်ေစႏိုင္သည္ဟု သူက ဆိုသည္။ လံုၿခံဳမႈကင္းမဲ့ျခင္းက ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ စီးပြားေရးအလား အလာေ ကာင္း မ်ားကို အဟန္႔အတားျဖစ္ေစၿပီး တိုင္းျပည္၏ စီးပြားေရးကို ၂၀၃၀ တြင္ ေလးဆ ျမွင့္တင္ႏိုင္ေရး ရည္ရြယ္ ခ်က္ကိုလည္း ထိခိုက္ေစလိမ္႔မည္ဟု McKinsey က ေရးသားခဲ့သည္။
“စီးပြားေရး ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ နဲ႔ ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈဆိုတာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး အစီအစဥ္ေအာက္မွာ အားလံုး တူတူ ရွိေနၾကပါမွ ျဖစ္လာႏိုင္ပါမယ္။ လူမ်ိဳးစုေတြနဲ႔ ဘာသာကြဲေတြၾကားမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေ ရးကို ေအာင္ျမင္ေအာင္ အေကာင္အထည္ေဖၚႏိုင္ခဲ့မယ္ဆိုရင္ ၂၀၁၅ မွာ က်င္းပမယ့္ ေရြးေကာက္ ပြဲဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ႏိုင္ငံေရးအသြင္ကူးေျပာင္းမႈ ရဲ႕ အမွတ္အသားျဖစ္လာပါလိမ္႔မယ္” ဟု McKinsey က သူ၏ အစီရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပခဲ့သည္။
သို႔ေသာ္လည္း လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ ျမန္မာအစိုးရက မၾကာခင္ ျပဳလုပ္ေတာ့မည့္ ကမာၻ႔စီးပြားေရးဖိုရမ္သည္ ျပင္ပ ကမာၻႏိုင္ငံမ်ားကို ဆြဲေဆာင္ႏိုင္မည့္ အခြင့္အလမ္းေကာင္းတခုအျဖစ္ ႐ႈျမင္ေနသည္။ “က်ေနာ္တို႔ အေန နဲ႔ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူေတြအတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အေရးပါမႈကို ပိုၿပီး သိျမင္လာေအာင္ လုပ္ေပးႏိုင္ပါ လိမ့္မယ္” ဟု ၀န္ႀကီး ဦးေဌးေအာင္က ေျပာသည္။
ကမာၻ႔စီးပြားေရးဖိုရမ္ကို ျမန္မာႏိုင္ငံ အိမ္ရွင္အျဖစ္လက္ခံက်င္းပမည့္ ေဒသတြင္း အားကစားပြဲေတာ္ တခုျဖစ္ေ သာ အေရွ႕ေတာင္အာရွအားကစားပြဲေတာ္ မတိုင္မီ ေျခာက္လအလိုတြင္ ျပဳလုပ္ခဲျခင္းျဖစ္ၿပီး ေနာက္ တႏွစ္ အၾကာတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ႏိုင္ငံမ်ားအဖြဲ႕ (ASEAN) ၏ ဥကၠဌ တာ၀န္ ကို ပထမဆံုးအႀကိမ္အျဖစ္ ထမ္းေဆာင္ ရေတာ့မည္ျဖစ္သည္။
ယခင္က ASEAN အဖြဲ႕၏ ဥကၠဌ ေနရာကိုရယူရန္ အခြင့္အေရးမ်ား ရရွိခဲ့ေသးေသာ္လည္း စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး စနစ္ကို က်င့္ သံုးေနသည့္ ကာလျဖစ္သည့္ အတြက္ အာဆီယံအဖြဲ႕အေနျဖင့္ အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ ဆက္ဆံေရးတြင္ အတားအဆီး ျဖစ္လာေစရန္ ဥကၠဌေနရာ ရယူေရးကို ေရႊ႕ဆိုင္းခဲ့ရသည္။
ႏိုင္ငံ ၁၀ ခု ပါ၀င္ေသာ ASEAN အဖြဲ႕သည္ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ မတိုင္မီ အဖြဲ႔၀င္ႏိုင္ငံအားလံုး ပူးေပါင္းပါ၀င္မည့္ စီး ပြားေရး အသိုက္အ၀န္းတခုကို တည္ေထာင္ရန္ရည္ရြယ္ထားသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္တြင္ ဥကၠဌ တာ၀န္ကို ထမ္းေဆာင္မည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ အဖြဲ႔၏ ရည္မွန္းခ်က္ေအာင္ျမင္ႏိုင္ေရး အတြက္ အေရး ပါသည့္ ေရွ႕တန္း ေနရာကို ယူရေတာ့မည္ျဖစ္သည္။
စီးပြားေရးပညာရွင္မ်ားက ASEAN စီးပြားေရး အသိုက္အ၀န္းသည္ ျဖစ္လာႏိုင္ဖြယ္မရွိဟု ဆိုၾကသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ သည္ ASEAN အဖြဲ႕ကို တိုးခ်ဲ႕ဖြဲ႔စည္းသည့္ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္တြင္ အဖြဲ႔၀င္ႏိုင္ငံျဖစ္လာ ၿပီး အေရွ႕ တီေမာႏိုင္ငံသည္လည္း မၾကာမီ အခ်ိန္ကာလတြင္ အဖြဲ႔၀င္ႏိုင္ငံ ျဖစ္လာမည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ထားၾကသည္။
လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ ကမာၻ႔ စီးပြားေရးဖိုရမ္ေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ႏိုင္ငံတကာမွ အာ႐ံုစိုက္ေနမႈကို ဆက္ လက္ ထိန္း ထားႏိုင္သည္ဟု ဆိုႏိုင္ပါသည္။
လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္ပတ္က ဂ်ပန္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ Shinzo Abe ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ လာေရာက္လည္ ပတ္ခဲ့သည္။ ၎၏ ခရီးစဥ္ သည္ ၁၉၇၇ ေနာက္ပိုင္း ဂ်ပန္ႏိုင္ငံမွ ထိပ္သီးေခါင္းေဆာင္တေယာက္ ပထမဆံုးေရာက္ ရွိ လာျခင္းပင္ျဖစ္သည္။
လြန္ခဲ့ေသာ သံုးပတ္ခန္႔ကလည္း ၁၉၆၆ ေနာက္ပိုင္း ပထမဆံုးေသာ ျမန္မာသမၼအျဖစ္ ေရာက္ရွိလာေသာ ဦးသိန္းစိန္ ကို အေမရိကန္အိမ္ျဖဴေတာ္က ေကာ္ေဇာနီခင္း၍ ႀကိဳဆိုခဲ့ေသးသည္။
ဂ်ပန္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္၏ ခရီးစဥ္တြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ႏွင့္ နာရီ၀က္ ခရီးအကြာရွိ သီလ၀ါ ဆိပ္ကမ္းႏွင့္ စက္မႈဇုန္ တည္ေ ထာင္ရန္ အတြက္ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံမွ ယန္းေငြ ၂၀ ဘီလီယံ ေထာက္ပံ့မည္ဟု ကတိျပဳခဲ့သည္။
သီလ၀ါ ေဒသအေပၚတြင္ အာ႐ံုစိုက္လုပ္ေဆာင္ေနသည့္ အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းရွိ အျခားေသာ အ ထူး စီးပြားေရးဇုန္မ်ား၏ အေရးပါမႈ ေလ်ာ့က် သြားေစႏိုင္ပါသလားဟု ဧရာ၀တီက ေမးျမန္းသည့္အခါ ၀န္ႀကီး ေဒါက္တာကံေဇာ္က ရခိုင္ျပည္နယ္ ေက်ာက္ျဖဴႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာင္ပိုင္းမွ ထား၀ယ္တို႔တြင္ ဆိပ္ ကမ္းႏွင့္ စက္မႈဇုန္ စီမံကိန္းမ်ား တည္ေထာင္ရန္ စီစဥ္ထားၿပီး ျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္။
“ထား၀ယ္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးစီမံကိန္းအတြက္ ျမန္မာနဲ႔ ထိုင္းႏိုင္ငံ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖို႔ သေဘာတူထားၿပီး ျဖစ္ပါ တယ္၊ စီမံကိန္းရဲ႕ ပထမအဆင့္ကို ၂၀၁၄ ကေန ၂၀၁၇ အတြင္းမွာ အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္ သြား ဖို႔ အစီအစဥ္ ရွိပါတယ္။ မၾကာေတာ့မယ့္ ကာလမွာ ဖြ႔ံၿဖိဳးတိုးတက္မႈေတြကို ျမင္ေတြ႕ရေတာ့မွာပါ” ဟု ေဒါက္တာ ကံေဇာ္က ေျပာသည္။
(Simon Roughneen ၏ Minister defends government reforms against Suu Kyi criticism ကို ႏိုင္မင္းသြင္ ဘာသာျပန္သည္)
ဧရာ၀တီ
ကမာၻ႔စီးပြားေရးဖိုရမ္အတြက္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ျပဳလုပ္သည့္ အႀကိဳ အခမ္းအနားတြင္ ေဒါက္တာကံေဇာ္က တုန္႕ျပန္ေျပာၾကားျခင္းျဖစ္ၿပီး အစိုးရအဖြဲ႔၀င္ ၀န္ႀကီးမ်ားျဖစ္ၾကသည့္ ဦးေဌးေအာင္၊ ဦးစိုးသိန္း ႏွင့္ ဒုတိယ၀န္ႀကီး ဦးဆက္ေအာင္တို႔ အတူ တက္ေရာက္သည္။ (ဓာတ္ပံု- ဆိုင္မြန္ေရာက္ဂ္နင္း)
“ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြ က်ေနာ္တို႔ လုပ္ေနပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ စတယ္၊ ၿပီးေတာ့ စီးပြားေရး။ ဒါကို ျပည္ တြင္း ကေရာ၊ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ႏိုင္ငံတကာက အေရးပါတဲ့မိတ္ေဆြေတြကေရာ သေဘာက် ေထာက္ခံၾက ပါ တယ္” ဟု အမ်ိဳးသားစီမံကိန္းႏွင့္ စီးပြားေရး ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ ၀န္ႀကီးဌာန ၀န္ႀကီး ေဒါက္တာကံေဇာ္က ေဒၚေ အာင္ ဆန္းစုၾကည္၏ ေ၀ဖန္မႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဧရာ၀တီသတင္းဌာနမွ ေမးျမန္းခဲ့ရာတြင္ ေျပာၾကား သည္။
ယခုအပတ္ အေစာပိုင္းက ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ုဳပ္ ဗဟိုေကာ္မတီ အစည္းအေ၀းတြင္ သတင္းေထာ က္မ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆံုရာ၌ အဓိက အတိုက္အခံအဖြဲ႔ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က “ၿပီးခဲ့တဲ့ သံုးႏွစ္ကာလအတြင္းမွာ ထင္သာျမင္သာရွိတဲ့ ေျပာင္းလဲမႈ လံုး၀မေတြ႔ရဘူး၊ အထူးသျဖင့္ တရား ဥပေဒ စိုးမိုးေရးနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈေဖာ္ေဆာင္ေရး က႑ေတြမွာ ျဖစ္တယ္။ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို ၂၀၁၀ မွာစခဲ့ တယ္။ အခု က်မတို႔ ေမးခြန္းထုတ္ဖို႔ လိုလာၿပီ။ ခုခ်ိန္ထိ က်မတို႔မွာ သိသာျမင္သာတဲ့ ရလဒ္မ်ိဳးရခဲ့ရဲ႕လား” ဟု ေ၀ဖန္ေျပာဆိုခဲ့သည္။
ေနာက္အပတ္ ေနျပည္ေတာ္တြင္ က်င္းပမည့္ ကမာၻ႔စီးပြားေရးဖိုရမ္ (World Economics Forum) အ တြက္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ျပဳလုပ္သည့္ အႀကိဳ အခမ္းအနားတြင္ ေဒါက္တာကံေဇာ္က တုန္႕ျပန္ေျပာ ၾကားျခ င္းျဖစ္ၿပီး သူႏွင့္ အတူ အစိုးရအဖြဲ႔၀င္ ၀န္ႀကီးမ်ားျဖစ္ၾကသည့္ ဦးေဌးေအာင္၊ ဦးစိုးသိန္း ႏွင့္ ဒုတိယ၀န္ႀကီး ဦးဆက္ေ အာင္တို႔ အတူ တက္ ေရာက္ခဲ့ၾကသည္။ ကမာၻ႔စီးပြားေရးဖိုရမ္သို႔ အာရွေဒသမွ ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ စီး ပြားေရးေခါင္းေဆာင္ ၁၀၀၀ ေက်ာ္တက္ ေရာက္ၾကမည္ျဖစ္သည္။
ဟိုတယ္ႏွင့္ ခရီးသြားလုပ္ငန္း၀န္ႀကီး ဌာန၀န္ႀကီး ဦးေဌးေအာင္ကလည္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ျပဳျပင္ေျ ပာင္း လဲမႈမ်ားတြင္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က ္ေမွးမွိန္ေနသလို ျဖစ္ေနျခင္းႏွင့္ပတ္သက္၍ တိုင္းျပည္၏ အသြင္ ကူးေျပာင္းေ ရး သည္ ေမြးကင္းစ အေနအထားမွာသာ ရွိေနေသးသည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။ “ျမန္မာႏိုင္ ငံက အျပင္ကမာၻနဲ႔ အခုမွစၿပီး ထိေတြ႔ဆက္ဆံ ရတာပါ။ က်ေနာ္တို႔က ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းေရး ခရီးလမ္း ကို တည္ေဆာက္ဖို႔ စတင္ေနတုန္းပဲရွိပါေသးတယ္” ဟု သူကဆိုသည္။
ျမန္မာသမၼတ ဦးသိန္းစိန္၏ အဓိက အႀကံေပးပုဂၢိဳလ္ျဖစ္ေသာ ၀န္ႀကီးဦးစိုးသိန္း ကလည္း ျပဳျပင္ေျပာင္း လဲေရး လုပ္ငန္း စဥ္မ်ားသည္ စိုးရိမ္စရာေကာင္းသည့္ စိန္ေခၚမႈမ်ားႏွင့္ ရင္ဆိုင္ေနရသည္ဟု ၀န္ခံေျပာ ဆို လိုက္ သည္။ ရွမ္းျပည္နယ္ လား႐ိႈးၿမိဳ႕တြင္ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ႏွင့္ မူဆလင္ဘာသာ၀င္တို႔၏ ပဋိပကၡ မ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ ျပင္သစ္ သတင္းဌာနတခု၏ ေမးျမန္းမႈကို ေျဖၾကားခဲ့ရာတြင္ ဦးစိုးသိန္းက “ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ငန္းစဥ္ေတြမွာ အခက္အခဲေတြ ေတြ႔လာပါတယ္။
အားနည္း ခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္ေတြလည္း ရွိေနႏိုင္ပါတယ္” ဟု ေျပာခဲ့သည္။
ရွမ္းျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္း၏ အႀကီးဆံုးၿမိဳ႕တြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ဆူပူအၾကမ္းဖက္မႈသည္ မူဆလင္ အမ်ိဳး သား တေယာက္က ဗုဒၶဘာသာ အမ်ိဳးသမီးတေယာက္ကို မီး႐ိႈ႕တိုက္ခိုက္ရာမွ စတင္ခဲ့သည္။ ထိုမွတဆင့္ သကၤန္း၀ တ္ထားသည့္ ဘုန္းႀကီးမ်ား အပါအ၀င္ ေဒါသထြက္ေနေသာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ လူအုပ္ႀကီးက မူဆ လင္ေန အိမ္မ်ား၊ ေစ်းဆိုင္မ်ားကို မီး႐ိႈ႕ဖ်က္ဆီးပစ္ ၾကသည့္ အေျခအေနအထိ ဆိုက္ေရာက္သြားေစၿပီး လူတဦး လည္းေသဆံုးခဲ့သည္။ ထိုျဖစ္ရပ္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ဆက္တိုက္ ျဖစ္ပြားေနေသာ ဗုဒၶဘာ သာႏွင့္ မူဆလင္ ဘာသာေရး ပဋိပကၡတို႔၏ ေနာက္ဆံုးထြက္ရွိလာသည့္ ျဖစ္ရပ္လည္း ျဖစ္သည္။
ထိုကဲ့သို႔ေသာ ဆူပူမၿငိမ္သက္မႈမ်ားသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ စီးပြားေရးဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ အလားအလာ မ်ား အေပၚ သို႔ ဆိုးက်ိဳးသက္ေရာက္ႏိုင္သည္ဟု စီးပြားေရးအႀကံေပးတဦး ျဖစ္သူ McKinsey က ယခု တပတ္ အေစာပိုင္းတြင္ ထုတ္ျပန္ခ့ဲေသာ ၎၏ အစီရင္ခံစာတြင္ေရးသားေဖၚျပခဲ့သည္။ ျမန္မာႏို္င္ငံတြင္ ဆက္ တိုက္ျဖစ္ေပၚေနေသာ ဘာသာေရး၊ လူမ်ိဳးေရး တင္းမာမႈမ်ားေၾကာင့္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူမ်ား၏ ယံုၾကည္မႈကို ေလ်ာ့ က်ေစႏိုင္သည္ဟု သူက ဆိုသည္။ လံုၿခံဳမႈကင္းမဲ့ျခင္းက ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ စီးပြားေရးအလား အလာေ ကာင္း မ်ားကို အဟန္႔အတားျဖစ္ေစၿပီး တိုင္းျပည္၏ စီးပြားေရးကို ၂၀၃၀ တြင္ ေလးဆ ျမွင့္တင္ႏိုင္ေရး ရည္ရြယ္ ခ်က္ကိုလည္း ထိခိုက္ေစလိမ္႔မည္ဟု McKinsey က ေရးသားခဲ့သည္။
“စီးပြားေရး ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ နဲ႔ ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈဆိုတာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး အစီအစဥ္ေအာက္မွာ အားလံုး တူတူ ရွိေနၾကပါမွ ျဖစ္လာႏိုင္ပါမယ္။ လူမ်ိဳးစုေတြနဲ႔ ဘာသာကြဲေတြၾကားမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေ ရးကို ေအာင္ျမင္ေအာင္ အေကာင္အထည္ေဖၚႏိုင္ခဲ့မယ္ဆိုရင္ ၂၀၁၅ မွာ က်င္းပမယ့္ ေရြးေကာက္ ပြဲဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ႏိုင္ငံေရးအသြင္ကူးေျပာင္းမႈ ရဲ႕ အမွတ္အသားျဖစ္လာပါလိမ္႔မယ္” ဟု McKinsey က သူ၏ အစီရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပခဲ့သည္။
သို႔ေသာ္လည္း လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ ျမန္မာအစိုးရက မၾကာခင္ ျပဳလုပ္ေတာ့မည့္ ကမာၻ႔စီးပြားေရးဖိုရမ္သည္ ျပင္ပ ကမာၻႏိုင္ငံမ်ားကို ဆြဲေဆာင္ႏိုင္မည့္ အခြင့္အလမ္းေကာင္းတခုအျဖစ္ ႐ႈျမင္ေနသည္။ “က်ေနာ္တို႔ အေန နဲ႔ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူေတြအတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အေရးပါမႈကို ပိုၿပီး သိျမင္လာေအာင္ လုပ္ေပးႏိုင္ပါ လိမ့္မယ္” ဟု ၀န္ႀကီး ဦးေဌးေအာင္က ေျပာသည္။
ကမာၻ႔စီးပြားေရးဖိုရမ္ကို ျမန္မာႏိုင္ငံ အိမ္ရွင္အျဖစ္လက္ခံက်င္းပမည့္ ေဒသတြင္း အားကစားပြဲေတာ္ တခုျဖစ္ေ သာ အေရွ႕ေတာင္အာရွအားကစားပြဲေတာ္ မတိုင္မီ ေျခာက္လအလိုတြင္ ျပဳလုပ္ခဲျခင္းျဖစ္ၿပီး ေနာက္ တႏွစ္ အၾကာတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ႏိုင္ငံမ်ားအဖြဲ႕ (ASEAN) ၏ ဥကၠဌ တာ၀န္ ကို ပထမဆံုးအႀကိမ္အျဖစ္ ထမ္းေဆာင္ ရေတာ့မည္ျဖစ္သည္။
ယခင္က ASEAN အဖြဲ႕၏ ဥကၠဌ ေနရာကိုရယူရန္ အခြင့္အေရးမ်ား ရရွိခဲ့ေသးေသာ္လည္း စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး စနစ္ကို က်င့္ သံုးေနသည့္ ကာလျဖစ္သည့္ အတြက္ အာဆီယံအဖြဲ႕အေနျဖင့္ အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ ဆက္ဆံေရးတြင္ အတားအဆီး ျဖစ္လာေစရန္ ဥကၠဌေနရာ ရယူေရးကို ေရႊ႕ဆိုင္းခဲ့ရသည္။
ႏိုင္ငံ ၁၀ ခု ပါ၀င္ေသာ ASEAN အဖြဲ႕သည္ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ မတိုင္မီ အဖြဲ႔၀င္ႏိုင္ငံအားလံုး ပူးေပါင္းပါ၀င္မည့္ စီး ပြားေရး အသိုက္အ၀န္းတခုကို တည္ေထာင္ရန္ရည္ရြယ္ထားသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္တြင္ ဥကၠဌ တာ၀န္ကို ထမ္းေဆာင္မည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ အဖြဲ႔၏ ရည္မွန္းခ်က္ေအာင္ျမင္ႏိုင္ေရး အတြက္ အေရး ပါသည့္ ေရွ႕တန္း ေနရာကို ယူရေတာ့မည္ျဖစ္သည္။
စီးပြားေရးပညာရွင္မ်ားက ASEAN စီးပြားေရး အသိုက္အ၀န္းသည္ ျဖစ္လာႏိုင္ဖြယ္မရွိဟု ဆိုၾကသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ သည္ ASEAN အဖြဲ႕ကို တိုးခ်ဲ႕ဖြဲ႔စည္းသည့္ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္တြင္ အဖြဲ႔၀င္ႏိုင္ငံျဖစ္လာ ၿပီး အေရွ႕ တီေမာႏိုင္ငံသည္လည္း မၾကာမီ အခ်ိန္ကာလတြင္ အဖြဲ႔၀င္ႏိုင္ငံ ျဖစ္လာမည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ထားၾကသည္။
လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ ကမာၻ႔ စီးပြားေရးဖိုရမ္ေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ႏိုင္ငံတကာမွ အာ႐ံုစိုက္ေနမႈကို ဆက္ လက္ ထိန္း ထားႏိုင္သည္ဟု ဆိုႏိုင္ပါသည္။
လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္ပတ္က ဂ်ပန္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ Shinzo Abe ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ လာေရာက္လည္ ပတ္ခဲ့သည္။ ၎၏ ခရီးစဥ္ သည္ ၁၉၇၇ ေနာက္ပိုင္း ဂ်ပန္ႏိုင္ငံမွ ထိပ္သီးေခါင္းေဆာင္တေယာက္ ပထမဆံုးေရာက္ ရွိ လာျခင္းပင္ျဖစ္သည္။
လြန္ခဲ့ေသာ သံုးပတ္ခန္႔ကလည္း ၁၉၆၆ ေနာက္ပိုင္း ပထမဆံုးေသာ ျမန္မာသမၼအျဖစ္ ေရာက္ရွိလာေသာ ဦးသိန္းစိန္ ကို အေမရိကန္အိမ္ျဖဴေတာ္က ေကာ္ေဇာနီခင္း၍ ႀကိဳဆိုခဲ့ေသးသည္။
ဂ်ပန္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္၏ ခရီးစဥ္တြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ႏွင့္ နာရီ၀က္ ခရီးအကြာရွိ သီလ၀ါ ဆိပ္ကမ္းႏွင့္ စက္မႈဇုန္ တည္ေ ထာင္ရန္ အတြက္ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံမွ ယန္းေငြ ၂၀ ဘီလီယံ ေထာက္ပံ့မည္ဟု ကတိျပဳခဲ့သည္။
သီလ၀ါ ေဒသအေပၚတြင္ အာ႐ံုစိုက္လုပ္ေဆာင္ေနသည့္ အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းရွိ အျခားေသာ အ ထူး စီးပြားေရးဇုန္မ်ား၏ အေရးပါမႈ ေလ်ာ့က် သြားေစႏိုင္ပါသလားဟု ဧရာ၀တီက ေမးျမန္းသည့္အခါ ၀န္ႀကီး ေဒါက္တာကံေဇာ္က ရခိုင္ျပည္နယ္ ေက်ာက္ျဖဴႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာင္ပိုင္းမွ ထား၀ယ္တို႔တြင္ ဆိပ္ ကမ္းႏွင့္ စက္မႈဇုန္ စီမံကိန္းမ်ား တည္ေထာင္ရန္ စီစဥ္ထားၿပီး ျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္။
“ထား၀ယ္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးစီမံကိန္းအတြက္ ျမန္မာနဲ႔ ထိုင္းႏိုင္ငံ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖို႔ သေဘာတူထားၿပီး ျဖစ္ပါ တယ္၊ စီမံကိန္းရဲ႕ ပထမအဆင့္ကို ၂၀၁၄ ကေန ၂၀၁၇ အတြင္းမွာ အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္ သြား ဖို႔ အစီအစဥ္ ရွိပါတယ္။ မၾကာေတာ့မယ့္ ကာလမွာ ဖြ႔ံၿဖိဳးတိုးတက္မႈေတြကို ျမင္ေတြ႕ရေတာ့မွာပါ” ဟု ေဒါက္တာ ကံေဇာ္က ေျပာသည္။
(Simon Roughneen ၏ Minister defends government reforms against Suu Kyi criticism ကို ႏိုင္မင္းသြင္ ဘာသာျပန္သည္)
ဧရာ၀တီ
ကမာၻ႔စီးပြားေရးဖိုရမ္အတြက္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ျပဳလုပ္သည့္ အႀကိဳ အခမ္းအနားတြင္ ေဒါက္တာကံေဇာ္က တုန္႕ျပန္ေျပာၾကားျခင္းျဖစ္ၿပီး အစိုးရအဖြဲ႔၀င္ ၀န္ႀကီးမ်ားျဖစ္ၾကသည့္ ဦးေဌးေအာင္၊ ဦးစိုးသိန္း ႏွင့္ ဒုတိယ၀န္ႀကီး ဦးဆက္ေအာင္တို႔ အတူ တက္ေရာက္သည္။ (ဓာတ္ပံု- ဆိုင္မြန္ေရာက္ဂ္နင္း)
OPE
No comments:
Post a Comment
သင့္စိတ္ႏွင့္သင့္ကုိယ္လြတ္လက္စြာေပါက္ကြဲပုိင္ခြင့္ရွိပါတယ္ ဒါေပမဲ့ သင္ေပးသြားတဲ့ Comment ဟာသင့္ရဲ႕စိတ္ထားပါပဲ မိတ္ေဆြ...လာေရာက္အားေပးတဲ့အတြက္ အျမဲေက်းဇူးတင္ေနမွာပါ.....GOOD LUCK...