ကုလအကူအညီယာဥ္တန္း မိုင္ဂ်ာယန္ေရာက္

ကခ်င္စစ္ေျပးဒုကၡသည္စခန္းျမင္ကြင္း။ ( HRW )

ကုိမုိးေဇာ္

14.06.2013
အနည္းဆံုးကုန္တင္ကား၁၀စီးပါ၀င္တဲ့ ကုလသမဂၢရဲ့ ကူညီေထာက္ပံ့ေရး ယာဥ္တန္းဟာ ဒီကေန႔မနက္က ဗန္းေမာ္ခရိုင္၊ မိုင္ဂ်ာယန္ေဒသက ကခ်င္ စစ္ေရွာင္ ဒုကၡသည္ စခန္းကို ေရာက္ရိွသြားၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ ဒီေဒသကို တႏွစ္နီးပါး ကာလအတြင္း ပထမဆံုးေရာက္ရိွသြားတဲ့ ကုလသမဂၢရဲ့ ကူညီေရး ယာဥ္တန္းျဖစ္ၿပီး  လူ၃၀၀၀ေက်ာ္အတြက္ တလစာ အေျခခံ စားနပ္ရိကၡာေတြ အပါအ၀င္ အိမ္ေထာင္သံုးပစၥည္းေတြနဲ႔ တကိုယ္ေရသန္႔ရွင္းေရး ဆုိင္ရာ အသံုးအေဆာင္ေတြ ပါ၀င္တယ္လို႔ မုိင္ဂ်ာယန္က ဒုကၡသည္အေရး ကူညီသူက ေျပာပါတယ္။ ဒီသတင္းအျပည့္အစံုကိုေတာ့ ဗီြအုိေအျမန္မာပိုင္းရဲ့ သတင္းေထာက္ ကိုမိုးေဇာ္က တင္ျပထားပါတယ္။

မိုးတြင္းကာလ လမ္းပမ္းဆက္သြယ္ေရးခက္ခဲတာေၾကာင့္  တရုတ္ျမန္မာနယ္စပ္ ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးအဖဲြ႔ KIO ထိန္းခ်ဳပ္ရာေဒသက အနည္းဆံုး ကုန္တင္ကား၁၀စီး ပါ၀င္တဲ့ ကုလသမဂၢရဲ့ ကူညီေထာက္ပံ့ေရး ယာဥ္တန္းဟာ ဒီကေန႔မနက္က ဗန္းေမာ္ခရိုင္၊ မိုင္ဂ်ာယန္ေဒသက ကခ်င္စစ္ေရွာင္ ဒုကၡသည္ စခန္းကို ေရာက္ရိွ သြားၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒုကၡသည္ စခန္းေတြမွာ အက်ပ္အတည္း ရိွေနခ်ိန္မွာပဲ ကုလသမဂၢ ယာဥ္တန္းဟာ ေသာၾကာေန႔ မနက္ပိုင္းက  မိုင္ဂ်ာယန္က ဒုကၡသည္ စခန္းကို ေရာက္ရိွသြားတာျဖစ္ပါတယ္။ ယာဥ္တန္းေတြ ဆုိက္ေရာက္လာတာကိုေတာ့ ၀မ္ေပါင္နိန္ထဲြေခၚ  ဒုကၡ သည္ေရးရာ ကူညီေရး အဖဲြ႔က တာ၀န္ခံ မေမရီေတာမ္က အခုလုိ အတည္ျပဳေျပာ ပါတယ္။

“ဒီမနက္ ဆယ္နာရီ ပတ္ဝန္းက်င္ေလာက္ေရာက္ပါတယ္။ ကားကေတာ့ ဒီသူတို႔ အဖြဲ႔အစည္း ေလးခုေပါ့ေနာ္။ UNICEF၊ UNHCR၊ WFP UN ရယ္ေပါ့ေနာ္။ UN ကားေလးစီးေပါ့။ ကုန္ကားေတြကေတာ့ ေျခာက္စီးလား၊ ခုႏွစ္စီးလားမသိဘူး။ သူတို႔စခန္းတခုကို ဝင္ပို႔ဖို႔ လာတယ္။ အဓိကကေတာ့ WFP World Food Programme အေနနဲ႔ Basic ေပါ့။ အေျခခံ စားေသာက္ကုန္ ဆန္၊ ဆီ၊ ဆား၊ ပဲေပါ့။ အဲ့တာပါတယ္။ ေနာက္တခ်ိဳ႕ ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အဲ့တာ အေရအတြက္ နည္းတယ္။ အားလံုးအတြက္ေတာ့။”

အခုလာေရာက္ ပို႔ေဆာင္တဲ့ စားနပ္ရိကၡာနဲ႔ ေထာက္ပ့ံေရးပစၥည္းေတြက စခန္းတြင္းက လူ၃ေထာင္ေက်ာ္အတြက္ တလစာျဖစ္တယ္လုိ႔လည္း မေမရီေတာမ္က ဆက္ေျပာပါတယ္။

“အခုသူတို႔လာေတာ့ စခန္းေပါ့ေနာ္။ အဲ့ဒီ့ကမ့္ထဲမွာက IDP ေတြရွိတယ္။ အကုန္လံုး ရြာေပါင္းကိုးဆယ္ေက်ာ္က IDP ေပါ့။ အားလံုး ေက်ာင္းသားေတြ အပါအဝင္ သံုးေထာင္ သံုးရာေက်ာ္ အဲ့ဒီ့မွာရွိတယ္။ အဲ့အေရအတြက္နဲ႔ဆိုရင္ တစ္လစာေပါ့။ တစ္လစာ ယူလာတယ္။ သူတို႔က ဒီလိုပါပဲ။ လာတုိင္း တစ္လစာ၊ လာေပးသြားတယ္။”

ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးအဖဲြ႔ KIO ထိန္္းခ်ဳပ္ထားတဲ့ တရုတ္ျမန္မာ နယ္စပ္ေဒသ အတြင္းမွာ စခန္းေပါင္း ၃၀ေလာက္ရိွၿပီး ဒုကၡသည္ဦးေရကေတာ့ ၇ေသာင္းေလာက္ အထိ ရိွေနတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီ ဒုကၡသည္စခန္းေတြအတြက္ လိုအပ္ခ်က္ေတြကိုေတာ့ KIO ရဲ့ ဒုကၡသည္ေရးရာတာ၀န္ခံ ဦးဒဲြပီဆာက အခုလို ေျပာပါတယ္။

“ လုိအပ္ခ်က္က အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ စားနပ္ရိကၡာ၊ ေနာက္ ေက်ာင္းသားေတြ အတြက္ အစစအရာရာ၊ ေက်ာင္းသံုးစာအုပ္၊ ေက်ာင္းပရိေဘာဂ၊ ေတာ့ စာရြက္ စာတမ္း အဲ့တာေပါ့။ မိုးတြင္းေရာက္ၿပီဆိုေတာ့၊ ေရာဂါေတြလည္း ဌက္ဖ်ားေရာဂါ တို႔၊ ဝမ္းေရာဂါတို႔ျဖစ္ေတာ့ ေဆးဝါးလည္းပဲ အမ်ားႀကီးလိုပါတယ္။”

မိုင္ဂ်ာယန္ေဒသအတြင္းကို ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ ဇူလိုင္လအတြင္းက ကုလ သမဂၢေထာက္ပ့ံေရး ယာဥ္တန္း တႀကိမ္ေရာက္ ခဲ့တာေၾကာင့္ အခု တေခါက္ ဟာ ေရာက္တဲ့ယာဥ္တန္းဟာ တႏွစ္နီးပါးကာလအတြင္း ပထမဆံုးေရာက္တဲ့ ယာဥ္တန္းလည္းျဖစ္ပါတယ္။ အခုလို တႏွစ္နီးပါးၾကား မွ ေထာက္ပံေရး ပစၥည္းေတြ ပို႔ေဆာင္ႏိုင္တဲ့ အေျခအေနကိုေတာ့ ကုလသမဂၢရဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံ ႐ံုး ျပန္ၾကားေရးအရာရွိ ဦးေအး၀င္းက အခုလို ေျပာပါတယ္။

“ဒီေနရာေတြက နယ္ေျမလံုျခံဳေရး၊အတြက္ အဓိက ထားတဲ့ ေနရာေတြျဖစ္ တယ္ေပါ့။ အဲ့တာေၾကာင့္ ဒီလိုေနရာေတြ သြားဖို႔ ဆိုတာက အစိုးရဖက္ ကေရာ၊ ေကအုိင္ေအ ေကအိုင္အိုဖက္ ကေရာ၊ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ သေဘာတူမွ၊ ေနာက္ၿပီး ဒီသြားတဲ့လမ္းေၾကာင္းမွာလည္း လံုျခံဳေရးကလည္း အာမခံႏုိင္မွေပါ့ေလ။ အဲ့တာၿပီးမွ သြားလို႔ရတယ္ခင္ဗ်။ ေနာက္ၿပီးတို႔ ဒီ UNတို႔ ေနာက္ UN နဲ႔ တြဲဖက္လုပ္တဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြက ဒီလို အကူအညီေပး တယ္ဆိုရင္ လူသားခ်င္း စာနာမႈဆုိင္ရာ အကူအညီနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အေျခခံ သေဘာတရားေတြ ရွိတယ္။ ဒါက ဘာလဲဆိုလို႔ရွိရင္ လြတ္လပ္မႈရွိရမယ္။ ဘယ္ဘက္ကိုမွ မ်က္ႏွာသာေပးျခင္းမရွိရဘူး။ ေနာက္လူသားခ်င္းစာနာမႈဆုိင္ရာ အကူအညီေတြ အဓိက ထားလွဴရမယ္။ ဒီအခ်က္ေတြကို အဓိကထား ညိႇႏိႈင္းၿပီး လုပ္ရပါတယ္ခင္ဗ်။ အဲ့ဒီ့ေတာ့ ဒီလံုျခံဳေရး ကိစၥေရာ၊ ဒီအခ်က္ေတြကေရာ၊ အကုန္လံုးကို အေသးစိတ္ေဆြးေႏြးရတဲ့အခ်က္ေတြျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေတြ အကုန္သေဘာတူညီခ်က္ရမွ ဒီကားေတြ ထြက္လို႔ရပါတယ္ခင္ဗ်။”

လက္ရိွ ယာဥ္တန္းသြားႏိုင္တာကလည္း ဒီအခ်က္ေတြကို ညိွႏိႈင္းေအာင္ျမင္ခဲ့ တာေၾကာင့္ျဖစ္တယ္လုိ႔ ဦးေအး၀င္းက ေျပာပါတယ္။

ဒီႏွစ္ေဖေဖာ္၀ါရီလ အတြင္းကေတာ့ ကုလသမဂၢကူညီေရးယာဥ္တန္းဟာ ဖားကန္႔ေဒသဖက္ကို သြားေရာက္ၿပီး ဒုကၡသည္ေတြကို အကူအညီ ပစၥည္းေတြေပးအပ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဧၿပီလအတြင္းက မိုင္ဂ်ာယန္ေဒသဖက္ကို  သြားေရာက္တဲ့ ယာဥ္တန္းကိုေတာ့ ႏိုင္ငံျခားသားေတြပါ၀င္တာေၾကာင့္ အာဏာပိုင္ေတြက  တားျမစ္ခဲ့ဖူးပါတယ္။

(VOA)  မွ